Higiena jamy ustnej to zasadnicza prewencja wszelkich problemów związanych z uzębieniem. Bardzo istotna jest rola rodzica w codziennej pielęgnacji, od której zależy to, czy zęby dziecka będą zdrowo i prawidłowo się rozwijać. Zanim jeszcze pojawią się pierwsze ząbki, warto rozpocząć zabiegi higieniczne w jamie ustnej, by przyzwyczajać maluszka do tego typu czynności. Niezwykle ważna jest także odpowiednia dieta, zarówno kobiety będącej w ciąży, jak i maluszka, któremu pojawiają się pierwsze ząbki.
Odpowiednie czynności
By skutecznie i prawidłowo przeprowadzić wszelkie zabiegi higieniczne w obrębie jamy ustnej u dziecka, ważne jest, by rodzic zadbał o higienę swoich rąk. Po umyciu rąk konieczne jest przygotowanie gazików lub innych niezbędnych akcesoriów oraz szklanki z letnią wodą lub naparem z rumianku. Wokół palca należy owinąć gazę lub chusteczkę, a następnie zanurzyć w przygotowanej wodzie (naparze). Tak przygotowany rodzić może przystąpić do wykonywania czynności, które polegają na delikatnym włożeniu palca do ust dziecka i przecieraniu wału dziąsłowego oraz policzków, a także zębów, które już się pojawiły. Ważne jest, by zabiegów tych nie wykonywać na siłę, a spróbować zachęcić dziecko do współpracy – jeśli dziecko nie chce otworzyć buzi, palec można umieścić w kąciku ust i przecierać delikatnie wewnętrzną część policzka. Wały dziąsłowe mogą zostać przetarte wówczas, gdy dziecko ponownie otworzy usta. Istotne jest bowiem, by dziecko chciało współpracować i nie opierało się zbiegom, by nie kojarzyło ich źle – jako bólu czy przymusu [1]. Przyjemny masaż – tak właśnie dziecko powinno kojarzyć codzienną pielęgnację. Podczas wszelkich zabiegów higienicznych należy uważać, by dziecka nie zranić, nie uszkodzić błon śluzowych, nie powodować dolegliwości bólowych ani do niczego nie zmuszać. Ostrożność i delikatność to klucz do sukcesu [3].
Starsze dzieci
W momencie pojawienia się zębów mlecznych oraz zębów trzonowych można przejść z etapu mycia jamy ustnej gazą do etapu mycia zębów szczoteczką – początkowo o miękkim włosiu, by nie podrażniać wrażliwej błony śluzowej, jaka występuje w jamie ustnej.
Różnorodność wyboru szczoteczek do zębów jest tak duża, że można ją dobrać i dopasować indywidualnie do danego dziecka – począwszy od tradycyjnych szczoteczek aż do szczoteczek elektrycznych, które mają funkcję wbudowanego odtwarzania muzyki podczas szczotkowania.
Sam nawyk szczotkowania jest niezwykle ważny, jednak nie oznacza to, że zabiegi higieniczne są wykonywane w sposób prawidłowy. Konieczny jest więc nadzór rodzica nad wykonywanymi czynności, głównie po to, by uświadomić dziecku, na co należy zwracać największą uwagę podczas pielęgnacji jamy ustnej [1]. Zmobilizowanie dziecka do regularnego szczotkowania zębów, dobranie odpowiedniej pasty oraz pokazanie, jak prawidłowo czyścić zęby to zadania rodziców. Ważne, by dziecko nie połykało pasty po czyszczeniu zębów oraz by wiedziało, jak dokładnie je szczotkować, by efekt był lepszy [3].
