Ortodoncja bezekstrakcyjna – charakterystyka

W obecnej dobie leczenia ortodoncyjnego, w wielu przypadkach nie ma już konieczności przeprowadzania ekstrakcji. Jak pokazują badania efekty leczenia techniką bezekstrakcyjną dają lepsze wyniki, szczególnie, jeżeli chodzi o zakres uzyskania ładnego profilu twarzy. Ortodoncja bezekstrakcyjna pozwala osiągnąć poza estetycznym uśmiechem także i taki profil i to przy zachowaniu wszystkich zębów.
Spis treści:
- Ortodoncja, czyli…
- Leczenie ortodoncyjne krok po kroku
- Czym jest ortodoncja bezekstrakcyjna?
- Zalety metody CAD
- Podsumowanie
Wady zgryzu są niejednokrotnie źródłem zaburzeń podstawowych funkcji jamy ustnej, takie jak: gryzienie, przeżuwanie, połykanie, mowa.
Ważne! Zdarza się, że występowanie wady zgryzu skutkuje wpłynięciem na estetykę twarzy i zaburzeniem jej profilu.
Wciąż spora grupa osób ignoruje wady zgryzu. Z reguły powodem takiego zachowania jest strach przed wyrwaniem zębów – leczenie ortodoncyjne kojarzy się z koniecznością ekstrakcji.
Naprzeciw pacjentom, którzy omijają ortodontę szerokim łukiem – właśnie przez wzgląd na potrzebę usuwania zębów przed rozpoczęciem terapii ortodoncyjnej i założeniem aparatu ortodoncyjnego – wychodzi tzw. ortodoncja bezekstrakcyjna, która umożliwia przeprowadzenie leczenia z zachowaniem wszystkich zębów.
Ortodoncja, czyli…
Dziedzina stomatologii, jaką jest ortodoncja, obejmuje profilaktykę i leczenie:
- wad zgryzu,
- wad szczękowo-twarzowych,
- nieprawidłowości w ustawieniu zębów dzieci, młodzieży oraz dorosłych.
Leczenie ortodontyczne nie tylko nadaje zębom walorów estetycznych. Jest niezmiernie istotne w zachowaniu zdrowia jamy ustnej.
Prawidłowo wykonane leczenie ortodontyczne:
- uławia higienę jamy ustnej,
- wpływa na poprawę wymowy,
- przygotowuje do leczenia implantologicznego, protetycznego bądź chirurgicznego.
Ważne! Odpowiednio ustawione zęby są podparciem dla tkanek miękkich, korzystnie wpływają na zmiany rysów twarzy, dając efekt odmłodzenia.
Leczenie ortodoncyjne krok po kroku
Wady zgryzu leczy się zazwyczaj w podobny sposób. Leczenie poprzedza:
- przeprowadzenie badania (wywiad lekarski ustalający przyczyny wady zgryzu. Badanie zewnątrzustne – oceniana jest symetria twarzy, rodzaj profilu oraz praca stawów skroniowo-żuchwowych. Badanie wewnątrzustne, m.in. liczenie zębów, ocena błony śluzowej jamy ustnej, dziąseł),
- ocena modeli diagnostycznych, a także wykonanych wcześniej zdjęć pantomograficznych oraz cefalometrycznych,
- ustalenie z pacjentem przez ortodontę planu leczenia,
- założenie aparatu ortodontycznego,
- kontrolne wizyty (co kilka tygodni. Podczas kontroli ortodonta steruje pracą aparatu tak, aby ustawiał prawidłowo zęby).
Tradycyjne założenie aparatu ortodoncyjnego w wielu przypadkach (gdy zęby są zbyt stłoczone) prowadzi do sytuacji, w której prostowane zęby wychylają się do przodu. Może to skutkować nieestetycznym ich wyglądem. W sytuacji dużego stłoczenia zębów zachodzi konieczność usunięcia zębów (nawet zdrowych) przed rozpoczęciem leczenia ortodoncyjnego.
Ważne! Czasem konieczne jest przeprowadzenie ekstrakcji przed założeniem aparatu prostującego zęby, jednakże u sporej grupy pacjentów można temu zapobiec.
Czym jest ortodoncja bezekstrakcyjna?
Bezekstrakcyjne leczenie ortodoncyjne umożliwia przeprowadzenie wyprostowania zębów bez konieczności usuwania.
W przypadku występowania stłoczeń zębowych sposobem leczenia bezekstrakcyjnego jest metoda skoordynowanej rozbudowy łuku zębowego (CAD – Coordinated Arch Development). Terapia polega na rozbudowaniu łuków zębowych poprzecznie, dotylnie, a także dochodzi do kontroli wymiaru pionowego – co jest ważne, wszystkie procesy następują jednocześnie.
Aparat zostaje przyklejony do powierzchni żujących zębów stałych przedtrzonowych oraz trzonowych. Efektem leczenia jest utworzenie się szpar między zębami, dzięki temu powstaje przestrzeń na ustawienie stłoczonych zębów zajmujących miejsce w tzw. przestrzeni neutralnej, w której mięśnie warg, języka i policzków są równowagą.
Czas noszenia aparatu ortodoncyjnego nie jest długi (4-5 miesięcy). W trakcie leczenia stosowane się różne aparaty (m.in. Lip Bumper).
Zalety metody CAD
Najważniejszą zaletą leczenia tego typu jest przede wszystkim brak konieczności usuwania zębów, ponadto dzięki niemu można osiągnąć:
- uzyskanie pełniejszego uśmiechu,
- zdrowe przyzębie,
- brak recesji dziąsłowych (prawidłowy stan tkanek otaczających zęby),
- uzyskanie młodszego wyglądu twarzy (pełne uzębienie i szerszy łuk jest podporą dla policzków i ust – tkanki miękkie twarzy mają odpowiednią podporę i w efekcie twarz dłużej wygląda młodo).
Podsumowanie
Ortodonta zawsze kieruje się zdrowiem pacjenta, wybierając najlepszą metodę leczenia – co czasem niestety nie wyklucza konieczności przeprowadzenia ekstrakcji.
Ważne! Wybór metody leczenia to wspólna decyzja lekarza ortodonty oraz pacjenta.
Piśmiennictwo
Źródło tekstu:
- Karłowska I.: Zarys współczesnej ortodoncji. Wyd. 4. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa 2016.