Ryzyko próchnicy podczas leczenia ortodontycznego aparatem stałym

Leczenie wad zgryzu za pomocą aparatu ortodontycznego stałego zaburza naturalne środowisko jamy ustnej. Różne elementy aparatu utrudniają przepływ śliny, która naturalnie oczyszcza powierzchnię zębów czy dziąseł.

Prowadzono obserwacje dotyczące wzrostu liczby drobnoustrojów w jamie ustnej po założeniu aparatów stałych. Zanotowano wzrost Lactobacillusacidophiluso 3,5% oraz Streptococcusmutans. Są to bakterie przyczyniające się do powstawania próchnicy. Elementy metalowe aparatu sprzyjają rozwojowi grzybów. Inne badania pozwoliły na stwierdzenie, iż u prawie 50% pacjentów leczonych aparatami stałymi, mimo stosowania past z fluorem, powstają białe plamy próchnicowe, najczęściej w części dodziąsłowej powierzchni przedsionkowej górnych zębów siecznych oraz na zębach trzonowych żuchwy. Prawdopodobnie ma to związek z miejscem przepływu śliny.

Jedne z badań przeprowadzono na grupie liczącej 60 pacjentów, u których leczenie ortodontyczne było prowadzone od 16 miesięcy. Wszyscy badani mieli pełne uzębienie stałe. Pierwsza 30-sto osobowa grupa to pacjenci leczeni aparatem cienkołukowym na jednym łuku zębowym, druga grupa, również 30-sto osobowa, to pacjenci leczeni aparatem cienkołukowym na obu łukach zębowych. Grupa kontrolna objęła 30 osób nieleczonych ortodontycznie. Stopień zaawansowania procesu próchnicy był oceniany na podstawie wskaźnika PUW. Jego średnia wartość w poszczególnych grupach wynosiła: - grupa pierwsza- 4,97, - grupa druga- 5,60, - grupa kontrolna- 4,5.

fot. pantherstock

Nie zaobserwowano różnicy w stopniu zaawansowania próchnicy u chłopców i dziewcząt. Wykorzystano również test CRT do określenia stopnia nasilenia próchnicy. Test ten ocenia ilość bakterii, które inicjują i nasilają proces próchniczy: Streptococcus mutansi Lactobacillus acidophilus. Okazało się, że osoby leczone ortodontycznie mają dużo większą liczbę kolonii powyższych drobnoustrojów niż osoby w grupie kontrolnej.

Wysoki poziom bakterii próchnicotwórczych w jamie ustnej pacjentów leczonych aparatami stałymi zmusza do częstych kontroli stanu higieny jamy ustnej. Warto też korzystać z szerokiej gamy preparatów przeznaczonych do pielęgnacji i higieny jamy ustnej dla osób leczonych ortodontycznie aparatami stałymi.