Zjawisko transiluminacji w diagnozowaniu ubytków zębowych

Rozwój współczesnej medycyny pozwala na używanie coraz nowocześniejszych oraz coraz skuteczniejszych metod oceny stanu tkanek zmineralizowanych.
Ubytki w tkance zębowej
Są efektem zdemineralizowania i to właśnie za sprawą tego procesu dochodzi do powstawania coraz większych zmian próchniczych w obrębie zębiny. Ubytki w postaci białej plamy, są już zdemineralizowaną tkanką co pozwala na rozproszenie światła, w przeciwieństwie do ubytków starszych, przebarwionych, które mają tendencję do absorbcji światła. Na tej podstawie oceniany jest ząb, gdyż powierzchnia zdemineralizowana jest ciemniejsza od tkanki zdrowej.
Transiluminacja
Jest podstawą metody FOTI (Fibre Optic Trans Illumination). Zgodnie z badaniami, uważana jest za zjawisko, które pozwala dentystom wykryć znacznie więcej ubytków niż za pomocą oceny wizualnej czy oceny zdjęcia rentgenowskiego. Metoda ta stosowana jest, między innymi, do oceny stanów próchnicowych we wczesnym stadium, zobrazowania pęknięć szkliwa, diagnostyki próchnicy wtórnej, oceny połączenia szkliwno- zębinowego czy nawet do badania zmian patologicznych jakie pojawiają się w obrębie tkanek miękkich jamy ustnej. Wadą jaką odnotowano podczas badań, jest jednak niska czułość tej metody w porównaniu ze zdjęciami zgryzowo- skrzydłowymi. Warto jednak wspomnieć, iż jest to metoda dwukrotnie bardziej czuła niż zdjęcia rentgenowskie w przypadku powierzchni stycznych oraz żujących.
Urządzenie FOTI jest wyposażone w żarówkę halogenową o mocy 150W oraz światłowód o szerokości 2 mm ze zwężeniem na końcu nawet do 0,5 mm, co pozwala na dotarcie do przestrzeni międzyzębowych i dokładniejsze badanie. Światło emitowane przez żarówkę, przechodzi przez tkanki zmineralizowane (translutuje), dając obraz danego zęba. W przypadku zębów zdrowych, zarys jest równy i jasny, natomiast wszelkie zmiany jakie są w tkankach powodują zaburzenia transmisji światła, co objawia się w postaci cienia w określonym kształcie i wielkości.
Badanie to wykonywane jest na czystych i osuszonych zębach przez wyprowadzenie światłowodu jak najbliżej badanej tkanki. Obraz odczytywany jest przez lekarza bezpośrednio podczas badania za pomocą lusterka.
Udoskonaleniem tej metody jest dodanie możliwości zapisu uzyskanego obrazu w postaci cyfrowej za pomocą wewnątrzustnej kamery CCD. Mówimy wtedy o metodzie DIFOTI. Jest to jednak metoda dostępna od niedawną, stąd nie ma jeszcze badań, które wskazywałby na jej zdolności i ewentualne ograniczenia. [1]
Piśmiennictwo
Źródło tekstu:
- [1] „ Wprowadzenie do stomatologii zachowawczej” E. Jodkowska, L. Wagner, Recenzja: prof. zw. dr hab. n. med. Jan Trykowski, Bestom DENTOnet.pl 2009