Badania dotyczące regeneracji zębów – czy jesteśmy bliscy regeneracji zębów u ludzi?
U różnych gatunków kręgowców spotykane są znaczne odrębności dotyczące uzębienia. Tak jak bowiem ryby czy gady w ciągu swojego życia mogą wymieniać zęby kilkukrotnie, tak już u człowieka występują jedynie dwa komplety zębów – zęby mleczne oraz zęby stałe. Co jednak ciekawe, nie u wszystkich ssaków jest tak jak u ludzi – chociażby myszy posiadają jedynie jeden komplet zębów. Zaciekawiło to naukowców z King’s College London, którzy prowadzili badania dotyczące regeneracji zębów u wspomnianych wyżej gryzoni.
To, dlaczego u jednych zwierząt dochodzi do wymiany uzębienia w ciągu życia, a u innych nie, stanowi intrygujące zagadnienie nie tylko dla medyków, ale i od speców od zagadnień z zakresu ewolucji. Uczeni ze wspomnianego wyżej ośrodka podjęli się analizy, dlaczego myszy posiadają jeden tylko komplet uzębienia – do tego celu porównywali oni ekspresję genów w blaszce zębowej u tych gryzoni z ekspresją tychże genów u miniaturowych świń.
Specjalistom udało się zaobserwować, że u myszy nieaktywny był szlak ekspresji genów Wnt – znany on z kolei jest z tego, że wiąże się go z powstawaniem kolejnego kompletu uzębienia w trakcie życia innych zwierząt. Co ciekawe – z wykorzystaniem odpowiednich modyfikacji genetycznych – naukowcom udało się doprowadzić do aktywacji tego szlaku sygnałowego, co skutkowało powstawaniem u myszy dodatkowych zębów.
Badacze z Wielkiej Brytanii odnotowali jeszcze jedną ciekawą zależność – otóż wtedy, kiedy to podejmowali się oni hodowli pierwotnej płytki zębowej w swoistym odizolowaniu jej od innych struktur, stymulowało to jej potencjał do tworzenia kolejnych zębów. Zasugerowało to im, że tak naprawdę zęby, które już zostaną wytworzone, mogą hamować rozwój kolejnych.
Opisane powyżej zależności mogą być interesujące przede wszystkim dla biologów, czy mają one jednak jakieś znaczenie dla medycyny? Otóż jak najbardziej – struktury podobne do pierwotnej blaszki zębowej wykrywane były również i u ludzi, w związku z czym możliwe, że u naszego gatunku komplet uzębienia stałego może hamować tworzenie się trzeciego kompletu uzębienia. Możliwe więc, że dzięki badaniom na zwierzętach uda się w końcu doprowadzić do tego, aby i u ludzi możliwa była regeneracja zębów.
