Grzybica jamy ustnej

Grzybicze zapalenie jamy ustnej jest schorzeniem mogącym wystąpić w każdym wieku, jednak najczęściej dotyka kobiet po 50. roku życia oraz osób starszych, u których występują problemy z dopasowaniem protezy zębowej. Na tę dolegliwość narażone są także w sposób szczególny osoby z zaburzeniami odporności, poddawane długotrwałej steroidoterapii, hormonoterapii, chemioterapii czy antybiotykoterapii.
Czynnikiem etiologicznym grzybicy jamy ustnej są patogeny endogenne – bytujące w jamie ustnej, które w fizjologicznych warunkach nie powodują wystąpienia choroby oraz przykrych dolegliwości. Gatunki grzyba odpowiedzialne za tę infekcję to drożdżaki z rodzaju Candida, najczęściej Candida albicans. Ich obecność stwierdza się u 20- 50% zdrowych osób i nawet 65% dzieci. Grzyby te zasiedlają głównie tylną część nasady języka.
Grzybicze zapalenie jamy ustnej charakteryzuje się występowaniem białawych, przypominających ścięte mleko, zmian otoczonych czerwonym rumieniem, owrzodzeniem, pieczeniem, nadżerkami i bolesnymi pęknięciami ust oraz bólem w obrębie chorobowo zmienionej błony śluzowej. Niezwykle często zmiany w jamie ustnej współistnieją z grzybicą gardła, a niekiedy, sięgając także przełyku, powodują dyskomfort podczas połykania.
Rozpoznanie grzybiczego zapalenia jamy ustnej stawia się na podstawie dokładnej oceny stanu klinicznego pacjenta. Jeżeli wdrożone leczenie nie przynosi oczekiwanych efektów, należy pobrać materiał ze zmienionych chorobowo miejsc, by wykonać dokładne badanie mikologiczne i dobrać odpowiednie leki, celowane w konkretny gatunek grzyba wywołującego chorobę.
Leczenie grzybicy jamy ustnej jest procesem długotrwałym – należy zapobiegać nawrotom mogącym pojawiać się w chwili odstawienia leku. Preparat powinien być stosowany przez okres 14 dni od momentu zniknięcia zmian. Poza leczeniem farmakologicznym warto wdrożyć kilka zasad zmniejszających ryzyko pojawienia się grzybicy:
- odpowiednia higiena jamy ustnej – regularne mycie zębów, stosowanie nici dentystycznych oraz płynów do płukania jamy ustnej,
- regularne wizyty u stomatologa,
- natychmiastowe leczenie próchnicy,
- dieta niskowęglowodanowa,
- uzupełnienie niedoborów witaminy C, kwasu foliowego i żelaza,
- zadbanie o odpowiednio dopasowaną protezę.
Grzybica jamy ustnej jest chorobą, której można uniknąć, a w razie jej wystąpienia skutecznie leczyć. W przypadku wystąpienia niepokojących objawów nie należy próbować leczyć się na własną rękę, ale zgłosić do odpowiedniego specjalisty, którym w tym przypadku powinien być periodontolog.
Piśmiennictwo
Źródło tekstu:
- Gajdzik-Plutecka D., Wacińska-Drabińska M., Olczak-Kowalczyk D.: Grzybica jamy ustnej – patogeneza, obraz kliniczny. „Nowa Stomatologia” 2009, nr 1–2, s. 17–20.