Jak zapobiegać próchnicy u dziecka?

Próchnica polega na odwapnieniu i rozpadzie tkanek twardych zęba, co w konsekwencji powoduje powstanie ubytku. Do jej zakażenia może dojść już na wczesnym etapie życia dziecka – po pojawieniu się pierwszych zębów mlecznych (ok. 1. roku życia).

Czynnikami sprzyjającymi pojawieniu się próchnicy są:

• obecność bakterii wytwarzających kwasy w jamie ustnej (głównie szczepy Streptococcus mutans i S. sobrinus),
• cukry obecne w jamie ustnej, które są dobrą pożywką dla bakterii; cukry rozkładane do kwasów niszczą szkliwo,
• mała ilość wytwarzanej śliny,
• nieodpowiednia higiena jamy ustnej,

Próchnica jest chorobą zakaźną. Zakażenie jest możliwe przez kontakt ze śliną opiekuna, używanie tych samych sztućców czy pocałunki.

Próchnica powoduje:

• ból,
• infekcje i ropnie okołozębowe, a w konsekwencji utratę zębów,
• nieprzyjemny zapach z ust,
• nabyte wady zgryzu,
• utrudnienie w gryzieniu i żuciu pokarmu,
• gorszy wzrost i rozwój,
• zwiększenie ryzyka chorób serca, nerek i trzustki.

W zapobieganiu próchnicy pomaga odpowiednia dieta zawierająca:

• produkty bogate w błonnik – takie jak: surowe warzywa, owoce, produkty zbożowe pełnoziarniste,
• niesłodzone produkty mleczne – takie jak: chude mleko, sery, twarogi, jogurty naturalne, kefiry, maślanki; zawierają wapń i fosfor,
• produkty bogate w białko – takie jak: chude mięso (kurczak, indyk, królik) ryby, jaja,
• produkty zawierające białka bogate w argininę – takie jak: fasola, soja, pestki dyni i słonecznika, orzechy, tuńczyk, arbuz.

Podstawowe zasady higieny jamy ustnej:

1. Stosuj oddzielne naczynia i sztućce dla siebie i dziecka. Unikaj czyszczenia smoczków i ustników własnymi ustami.
2. Myj zęby co najmniej 2 razy dziennie minimum przez 2 minuty (rano i wieczorem), optymalnie po każdym posiłku.
3. Wybieraj pasty do zębów z fluorem. Fluor to składnik niezbędny do utrzymania twardości zębów i zapobiegania osadzaniu się resztek pokarmowych.
4. Używaj nici dentystycznej (gdy zęby już się stykają) i płynu do płukania jamy ustnej.
5. Wymieniaj szczoteczki do zębów co 3 miesiące.
6. Regularnie odwiedzaj dentystę (co 6 miesięcy) – w celu wczesnego wykrywania zmian próchniczych.

Jeśli chcesz wyeliminować powstawanie próchnicy, w pierwszej kolejności ogranicz lub wyeliminuj słodycze z diety dziecka, zastąp je świeżymi warzywami i owocami. Nie podawaj dziecku napojów gazowanych, bowiem kwasy w nich zawarte niszczą szkliwo, zwiększając ryzyko próchnicy. Najlepszym rozwiązaniem będzie zastąpienie napojów gazowanych oraz soków (te ze sklepu zawierają duże ilości cukru) wodą mineralną. Zadbaj o różnorodność konsystencji pokarmów w diecie Twojego dziecka. Wprowadzaj twarde pokarmy wymagające żucia i gryzienia (takie jak orzechy, pieczywo pełnoziarniste, surowe warzywa i owoce).