Ubytki przyszyjkowe: czym są i jakie są przyczyny ich powstawania?

Ubytki zębowe typowo kojarzone są z próchnicą, prawda jest jednak taka, że w ludzkim uzębieniu pojawiać się mogą ubytki całkowicie innego pochodzenia. Takowymi są ubytki przyszyjkowe, które nie tylko mogą prowadzić do znacznego dyskomfortu, ale i – ze względu na ich lokalizację – bywają wyjątkowo nieestetyczne. Z jakiego jednak powodu powstawać mogą ubytki przyszyjkowe i na czym polega ich leczenie?
Ubytki przyszyjkowe (ze względu na swój kształt nazywane czasami także ubytkami klinowymi) lokalizują się typowo na przedniej powierzchni zęba, pomiędzy jego korzeniem a koroną. Sprzyjać ich występowaniu może m.in. odsłonięcie korzeni zębowych – w prawidłowych warunkach są one pokryte dziąsłami. Kiedy jednak dochodzi do ich cofania się, delikatniejsza od pokrytej szkliwem korony tkanka korzenia zębowego jest eksponowana na panujące w jamie ustnej warunki, co do których nie jest ona tak wytrzymała jak naturalnie odsłonięte części zęba – dość łatwo może dochodzić wtedy do powstania ubytku przyszyjkowego.
Do ubytków przyszyjkowych doprowadzamy dość często sami. Otóż sprzyjać ich występowaniu może przede wszystkim niewłaściwa technika szczotkowania zębów – w sytuacji, gdy szczoteczka przyciskana jest do zębów zbyt mocno, a do tego wykonywane są przy myciu zębów ruchy poziome (zamiast wymiatających), ryzyko powstania ubytku przyszyjkowego znacznie wzrasta. Sprzyjać ich rozwojowi może również stosowanie past do zębów o wysokim współczynniku ścieralności, a także bruksizm, czyli problem polegający na częstym zgrzytaniu zębami.
Ubytki przyszyjkowe lokalizują się na przedniej powierzchni zębów, przez co mogą one stanowić defekt estetyczny. Nie jest to jednak jedyny związany z nimi problem – dość często prowadzą one do występowania nadwrażliwości zębów ujawniającej się m.in. występowaniem dyskomfortu przy spożywaniu zimnych lub ciepłych pokarmów. Aby rozwiązać takie problemy, podjęta może zostać próba stosowania specjalnych past do zębów nadwrażliwych. W sytuacji jednak, gdy ubytek przyszyjkowy jest znaczny, konieczne jest już jego leczenie – w tym przypadku jest ono analogiczne jak w ubytkach próchnicowych, czyli polega na opracowaniu ubytku i wypełnieniu go materiałem kompozytowym.
Piśmiennictwo
Źródło tekstu:
- Jańczuk Z., Kaczmarek U., Lipski M.: Stomatologia zachowawcza z endodoncją. Zarys kliniczny/ Wydawnictwo PZWL. Warszawa 2014.